Autor

Krzyszof Wojtycza

Tytuł

Hufiec Kraków

Kleparz – Łobzów w latach 1[zasłonięte]957-19

Rok wydania

Wydawnictwo

ilustracje zdjęcia rysunki

Stron

Okładka, oprawa

Stan i inne informacje

2007

Komisja Historyczna Krakowskiej Chorągwi ZHP

tak

225

miękka

NOWA

Opis

Wojtycza K., Hufiec Kraków Kleparz-Łobzów w latach 1[zasłonięte]957-19; Kraków 2007, format 21 cm, s. 225, okładka miękka, czarno-biała wkładka fotograficzna; Spis treści: Warunki działalności hufca, Organizacja pracy Hufca (Komenda Hufca, Instruktorzy, Lokal komendy i izby harcerskie, Drużyny, Szczepy, Ośrodki), Działalność Hufca w latach 1[zasłonięte]957-19 (Lata harcerskie, Akcje letnie), Bibliografia, Wykaz tabel, Indeks nazwisk;

WSTĘP

Przełom lat 1956 i 1957 to jeden z najważniejszych momentów w hi­storii Związku Harcerstwa Polskiego. Po kilku latach nieistnienia, Związek znów podjął działalność wychowawczą wśród młodzieży. Pół roku później powstał hufiec, który przez następne piętnaście lat będzie czołowym hufcem chorągwi krakowskiej. Warto przypomnieć jego historię, w której miały swoje odbicie zmiany jakie w tym czasie następowały w całym ZHP. Autor uważa, że szczególnie dziś, gdy problemy pedagogiczne coraz bardziej dają znać o sobie, a wielu pedagogów szuka skutecznych sposobów wychowa­nia, pisanie o harcerstwie i popularyzacja jego metody wychowawczej na przykładzie wyróżniających się jednostek organizacyjnych jest szczególnie potrzebna. Nie ulega wątpliwości, że „metoda harcerska" sprawdziła się w różnych warunkach i stanowi ważny element dorobku pedagogiki pol­skiej dwudziestego wieku.

Po ponad trzydziestu latach od zakończenia pracy przez Hufiec Kraków Kleparz-Łobzów, działalność jego jest już historią stanowiącą odrębną i za­mkniętą całość w historii harcerstwa na terenie naszego miasta. Jest ona interesująca również przez to, że ilustruje wydarzenia z życia hufca i je­go zmiany, a śledząc je można zauważyć także zmiany, jakie następowały w tym czasie w życiu całego kraju. Pojawiają się niełatwe problemy natury ideologicznej, stosunku do harcerstwa władz oświatowych i politycznych oraz funkcjonowania organizacji w złożonej rzeczywistości Polski okresu od drugiej połowy lat pięćdziesiątych, po początek lat siedemdziesiątych.

Patrząc z pewnej perspektywy, można stwierdzić, że okres kiedy działał Hufiec Kraków Kleparz-Łobzów, był dobrym okresem dla harcerstwa. Było ono wówczas mocne tak pod względem organizacyjnym jak i pod wzglę­dem inicjatyw programowych. Mocną stroną hufca były zarówno dobra organizacja pracy, atrakcyjny program, jak i liczne, wzorowo prowadzone akcje obozowe. Ich efektem były osiągnięte cele wychowawcze w stosunku do tysięcy młodzieży, która wyniosła z harcerstwa zdrowy system wartości oparty na służbie Ojczyźnie.

Pierwszą i dotądjedynąpróbą opisu działalności Hufca Kraków Kleparz-Łobzów jest broszura Zarys działalności Hufca Kraków Kleparz-Łobzów w latach 1[zasłonięte]957-19, opracowana przez K. Dziedzica i R. Kowalskiego na podstawie, jak nadmieniono w przedmowie, zachowanych niekompletnych dokumentów. Zawiera ona faktografię obejmującą cały okres działalności hufca, opracowaną głównie na podstawie ok. 80 % dostępnych wtedy roz­kazów komendy hufca, w której niestety nie ustrzeżono się od popełnienia wielu błędów. Oprócz tego pewne dane dotyczące pierwszych pięciu lat działalności hufca jak: obsada kadrowa komendy hufca, wykazy instruk­torów i niektóre wykazy organizowanych obozów, znalazły się w dwóch publikacjach dotyczących całej chorągwi krakowskiej: Materiały do historii Krakowskiej Chorągwi Harcerstwa w latach 1[zasłonięte]956-19, opracowanej przez zespół w składzie Bogusław Rybski, Janusz Wojtycza, Krzysztof Wojtycza oraz Materiały do historii Krakowskiej Chorągwi Harcerstwa w latach 1[zasłonięte]959-19 opracowane przez Janusza Wojtyczę.

Źródła, które posłużyły autorowi, to przede wszystkim rozkazy komen­dy hufca, które autor przeanalizował prawie w komplecie, a które w naj­większym stopniu stały się podstawą faktografii. Znacznie ułatwiły opra­cowanie dziejów hufca w okresie ostatnich pięciu lat tzw. Książki pracy hufca, będące „zszytami" różnych dokumentów z poszczególnych lat, pro­wadzone od roku harcerskiego 1967/68. Książki te znalazły się w archiwum Komendy Hufca Kraków-Krowodrza. Wiele istotnych informacji udało się odszukać w rozkazach Komendy Chorągwi Krakowskiej, znajdujących się w Archiwum Komisji Historycznej Krakowskiej Chorągwi ZHP. Pewne dane uzyskano ze sprawozdań Komendy Chorągwi, choć niestety w Archiwum Komisji Historycznej Chorągwi brak jest większości sprawozdań z intere­sującego nas okresu. Udało się również odnaleźć szereg artykułów i notatek w prasie codziennej i harcerskiej, informujących o ważnych wydarzeniach dotyczących hufca. Wykorzystano również fragmenty z kronik harcerskich oraz z wydawnictw jubileuszowych niektórych drużyn i szczepów.

Bardzo interesujące okazały się osobiste relacje instruktorów, których uzyskanie w formie ustnej lub pisemnej po upływie ponad trzydziestu lat nie było zadaniem łatwym. Autor zdecydował się na przytoczenie ich dużych fragmentów, gdyż dobrze oddają atmosferę panującą w hufcu i ubarwiają

sprawozdawczy z konieczności charakter opracowania. Wykorzystano tak­że będące w Archiwum Komisji Historycznej Krakowskiej Chorągwi ZHP wspomnienia i relacje: hm. Zofii Sułek, hm. Anny Szełigi-Zahorskiej, hm. Marii Baster-Grząślewicz oraz phm. Barbary Ciuman-Łuczyńskiej.

Szczególne podziękowanie autor składa tym, którzy na jego prośbę zło­żyli relacje pisemne: hm. dr. Bohdanowi Makaremu, hm. dr. Wojciechowi Biedrzyckiemu, hm. Wincentemu Cieślewiczowi, hm. Jadwidze Skibie, hm. Markowi Pieniążkowi, hm. Krzysztofowi Krzyżanowskiemu i tym, którzy podzielili się swoją wiedzą w formie wypowiedzi ustnych: hm. Urszuli Smoleń, phm. Annie i hm. Wiesławowi Własnowolskim, hm. Adamowi Rozkrutowi oraz hm. Zygmuntowi Faberowi.

Autor dziękuje również wszystkim innym instruktorom, którzy prze­kazali mu wiele dodatkowych informacji i cennych uwag w czasie spotkań i konsultacji w okresie pracy nad książką a także tym, którzy umożliwili skopiowanie posiadanych zdjęć.

Szczególne słowa podziękowania za inspirację i wszechstronną po­moc autor składa przewodniczącemu Komisji Historycznej Krakowskiej Chorągwi ZHP hm. dr. Januszowi Wojtyczy, bez którego zachęty, fachowe­go kierownictwa i pomocy ta książka by nie powstała.

Niniejsze opracowanie jest, jak już wspomniano, pierwszym w miarę kompletnym opracowaniem historii Hufca Kraków Kleparz-Łobzów, jak również jednym z nielicznych obejmujących pracę hufca z lat po odrodze­niu harcerstwa w 1956 roku. Stanowi ono przyczynek do prowadzonych ba­dań historii harcerstwa na przestrzeni niemal stu lat jego działalności

spis treści lub fragment

Spis treści

WSTĘP

Rozdział I

WARUNKI DZIAŁALNOŚCI HUFCA.

Rozdział II

ORGANIZACJA PRACY HUFCA

1. Komenda Hufca.

2. Instruktorzy

3. Lokal komendy hufca i izby harcerskie

4. Drużyny

5. Szczepy

6. Ośrodki

Rozdział III

DZIAŁALNOŚĆ HUFCA W LATACH 1[zasłonięte]957-19

1. Rok 1957.

2. Akcja Letnia 1957.

3. Rok harcerski 1957/58 .

4. Akcja Letnia 1958.

5. Rok harcerski 1958/59 .

6. Akcja Letnia 1959.

7. Rok harcerski 1959/60 .

8. Akcja Letnia I960

9. Rok harcerski 1960/61.

10. Akcja Letnia 1961

11. Rok harcerski 1961/62.

12. Akcja Letnia 1962

13. Rok harcerski 1962/63.

14. Akcja Letnia 1963 .

15. Rok harcerski 1963/64

16. Akcja Letnia 1964.

17. Rok harcerski 1964/65

18. Akcja Letnia 1965.

19. Rok harcerski 1965/66

20. Akcja Letnia 1966.

21. Rok harcerski 1966/67

22. Akcja letnia 1967

23. Rok harcerski 1967/68

24. Akcja Letnia 1968.

25. Rok harcerski 1968/69

26. Akcja letnia 1969

27. Rok harcerski 1969/70

28. Akcja Letnia 1970.

29. Rok harcerski 1970/71

30. Akcja Letnia 1971.

31. Rok harcerski 1971/72

32. Akcja Letnia 1972.

33. Wrzesień-grudzień 1972 roku

ZAKOŃCZENIE.

Aneks

Bibliografia.

Wykaz tabel.

Indeks nazwisk

Wklejka

obsada funkcji w komendzie hufca

obsada funkcji komendantów szczepów