Wokół legendy „Ognia”. Opór przeciw zniewoleniu: Polska – Małopolska – Podhale 1945 – 1956,

red. Robert Kowalski,

nakładem Polskiego Towarzystwa Historycznego,

Nowy Targ 2008, 531 s.

Książka „Wokół legendy «Ognia». Opór przeciw zniewoleniu: Polska – Małopolska – Podhale 1[zasłonięte]945-19” zawiera materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej zorganizowanej w Nowym Targu w dniach 9-11 marca 2007 r. przez Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Nowym Targu i Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie. Poszczególne artykuły zamieszczone w publikacji poświęcone są dziejom polskiego podziemia niepodległościowego w l. 1944 - 1956 ze szczególnym uwzględnieniem Małopolski i Podhala, a więc obszaru działalności Zgrupowania Partyzanckiego „Błyskawica” dowodzonego przez majora Józefa Kurasia „Ognia”. Wydarzenia na Podhalu zostały ukazane w szerszym kontekście zdarzeń mających miejsce na terenie całej Polski, przywołano także postacie innych legendarnych dowódców podziemia walczących z władzą komunistyczną na Mazowszu, Podlasiu czy Lubelszczyźnie. Do książki dołączona jest płyta DVD z zapisem przebiegu konferencji oraz filmem z rekonstrukcji rozbicia Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Nowym Targu przez oddział „Ognia”, która odbyła się 11 marca 2007 r.

SPIS TREŚCI

WSTĘP

CZĘŚĆ I Przeciw sowieckiemu najazdowi Polska 1944–1956

Piotr Kołakowski, NKWD na ziemiach polskich – mechanizm zbrodni Maciej Korkuć, Przetrwać aby walczyć. Niepodległościowe podziemie zbrojne 1945–1947

Bolesław Dereń, Wybory 1947 roku – klęska realistów CZĘŚĆ II Legendarni dowódcy partyzantki niepodległościowej Tomasz Łabuszewski, „Młot”– legenda Podlasia

Sławomir Poleszak, Żołnierze wyklęci Mazowsza i Podlasia – major Jan Tabortowski „Bruzda”, kapitan Zdzisław Broński „Uskok” Ryszard Śmietanka–Kruszelnicki, Franciszek Jaskulski – Komendant „Zagończyk”

Ewa Kurek, „Zapora” i „Ogień” jako symbol chłopskiego oporu przeciwko komunistycznej władzy

CZĘŚĆ III Małopolska wobec „czerwonej okupacji”

Tomasz Skrzyński, Ludowcy w Małopolsce 1945–1947

Dariusz Walusiak, Księża niezłomni: ks. Michał Rapacz, ks. Władysław Gurgacz

Piotr Sadowski, Partyzantka niepodległościowa na ziemi myślenickiej w relacjach mieszkańców regionu

CZĘŚĆ IV Podhale niezłomne 1945–1956

Maciej Korkuć, Ludność Podhala wobec podziemia niepodległościowego 1945–1947

Julian Kwiek, „Ogień” wobec mniejszości narodowych

Robert Rubacha, Ostatnia walka „Ognia” – kto zdradził? Kulisy operacji UB

Dawid Golik, Oddział partyzancki „Wiarusy” – droga przez Ochotnicę…

Tomasz Gołdyn, Likwidacja oddziału „Wiarusy” w aktach UB

Mariusz Mazur, Ogień w świecie propagandy komunistycznej 1945–1955

Marek Kurzeja, Michał Maciaszek, Obozy oddziałów partyzanckich Józefa Kurasia „Orła”, „Ognia” w Gorcach

CZĘŚĆ V Życie pośmiertne Majora „Ognia”

Adam Błaszczyk, „Król Podhala” – biała legenda antykomunistycznego „Janosika XX wieku”

Krzysztof Strauchmann, Powojenne losy „ogniowców”

Katarzyna Mlekodaj, Pamięć społeczna Józefa Kurasia „Ognia” na Podhalu

Grażyna Starzak, Gdzie są Jego prochy? – relacja z dziennikarskiego śledztwa

ZAPIS Z PRZEBIEGU KONFERENCJI I DYSKUSJI

Wystąpienia z otwarcia konferencji Robert Kowalski, Janusz Kurtyka, Eugeniusz Zajączkowski, Krzysztof Faber, Anna Paluch, Edward Siarka, Mariusz Jelonek Obszerne fragmenty dyskusji

Część I: Eugeniusz Konstanty, Dariusz Walusiak, Eugeniusz Konstanty Część II: Jan Marian Kacwin, Ludomir Molitoris, Maciej Korkuć, Ludomir Molitoris, Franciszek Ludwik Oremus, Jerzy Widejko, Eugeniusz Konstanty, Ewa Kurek, NN Zakopane, Jan Budz

Część III: Krzysztof Wielgus, Jerzy Widejko, Franciszek Ludwik Oremus, Pan Mozdyniewicz, Krzysztof Wielgus, Bolesław Dereń, Robert Rubacha, Henryk Maciej Hołuj

Wykaz skrótów

Indeks geograficzny

Indeks osobowy