Nagroda Ministra Transportu za najlepszą książkę o tematyce transportowej wydaną w roku akademickim 2005/2006.Podręcznik akademicki poświęcony aktualnym zagadnieniom dotyczącym sektora samochodowego w Unii Europejskiej (UE). Zawiera charakterystykę roli samochodu we współczesnej cywilizacji, wyjaśnienie powiązań poszczególnych dziedzin gospodarki, przemysłu, administracji i usług w zakresie transportu drogowego, analizę ekonomiczną sektora samochodowego UE, opis wspólnotowej regulacji sektora transportu samochodowego z uwzględnieniem różnych czynników i uwarunkowań, a także integracji polskiego transportu samochodowego z systemem transportowym UE.
Odbiorcy: studenci wydziałów transportu oraz kierunków: ekonomika, zarządzanie i logistyka wyższych uczelni.
WSTĘP 7
1. SEKTOR SAMOCHODOWY WE WSPÓŁCZESNEJ CYWILIZACJI 9
1.1. Sfery tworzące współczesny sektor samochodowy 10
1.2. Samochód jako najskuteczniejszy środek realizacji wolności gospodarczej i społecznej 12
1.3. Wiodący produkt epoki przemysłowej 13
1.4. Narzędzie organizacji i jakości życia rodzinnego 16
1.5. Element systemów logistycznych i transportowych 17
1.6. Przedmiot największej produkcji na rynku transportowym 19
1.7. Integrator funkcji przestrzennych i społecznych państw 20
1.8. Czynnik stabilizujący struktury makroekonomiczne 21
1.9. Główny czynnik europejskiej integracji transportu 23
1.10. Atrakcyjność samochodu wobec transportu zbiorowego osób w miastach 26
1.11. Alternatywa dla zanikającego pasażerskiego transportu kolejowego w ruchu regionalnym i lokalnym 27
1.12. Społeczeństwo bez samochodu - utopia czy realna perspektywa? 27
2. ANALIZA ROLI SAMOCHODU W GRZE RYNKOWEJ EUROPEJSKICH PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH 29
2.1. Forum wspólnych i przeciwstawnych interesów w rozwoju sektora samochodowego 29
2.2. Rola przemysłu motoryzacyjnego w rozwoju majątku sektora samochodowego 31
2.3. Wpływ przemysłu paliwowego na eksploatację pojazdów samochodowych 37
2.4. Ekonomika europejskich przedsiębiorstw samochodowych 40
2.5. Systemowa rola operatorów logistycznych i spedytorów 51
2.6. Wykorzystanie usług samochodowych przez organizatorów turystyki. . 52
2.7. Ekonomika europejskiej motoryzacji indywidualnej 55
2.8. Zbiorowy transport samochodowy w miastach 56
2.9. Ekonomika rozwoju i utrzymania europejskiej sieci drogowej 61
2.10. Znaczenie ekonomiczne innowacji i działań rozwojowych w sektorze samochodowym 65
2.11. Ochrona interesów zawodowych i pracowniczych w sektorze samochodowym 67
2.12. Działania konkurencyjnych wobec samochodu środków transportu 69
2.13. Presja ekologiczna na transport samochodowy w UE 71
3. ANALIZA EKONOMICZNA TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO UNII EUROPEJSKIEJ 73
3.1. Tendencje w strukturze i funkcjonowaniu rynków samochodowych UE 73
3.2. Uwarunkowania dominacji przewoźników na rynkach samochodowych UE 80
3.3. Struktura podmiotowa sektora transportu samochodowego UE 82
3.4. Produktywność i konkurencyjność przewoźników samochodowych w UE 85
3.5. Operatorzy logistyczni UE 89
3.6. Zyskowność i rentowność firm samochodowych w UE 91
3.7. Problem kosztów zewnętrznych europejskiego transportu samochodowego 94
3.8. Efekty makroekonomiczne, mikroekonomiczne i regionalne działalności transportu samochodowego w UE 99
3.9. Równowaga rozwoju przewozów samochodowych i rozwoju infrastruktury 101
3.10. Rola podmiotów międzynarodowych w rozwoju transportu samochodowego UE 109
4. WSPÓLNOTOWA REGULACJA TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO 112
4.1. Celowość i uwarunkowania wspólnej regulacji transportu samochodowego 112
4.2. Ewolucja i skuteczność dotychczasowej polityki regulacyjnej UE w sferze transportu samochodowego 117
4.3. Narodowe systemy regulacyjne transportu samochodowego UE 123
4.4. Dostęp do zawodu przewoźnika samochodowego 126
4.5. Wspólnotowe prawo jazdy 130
4.6. Dodatkowe wymogi w zakresie kwalifikacji kierowców 133
4.7. Świadectwa kwalifikacji zawodowych i zaświadczenia dla kierowcy 135
4.8. Wolność dostępu do międzynarodowych rynków samochodowych 136
4.9. Samochodowe rynki kabotażowe 139
4.10. Regulacje w zakresie czasu pracy w transporcie samochodowym 145
4.11. Dzierżawienie pojazdów z zagranicy bez kierowcy 151
4.12. Ceny usług za przewozy samochodowe 152
4.13. Zasady uczciwej konkurencji 155
4.14. Samochodowe przepisy i normy techniczne 158
4.15. Przepisy i normy ekologiczne transportu samochodowego UE 164
4.16. Wolność tranzytu drogowego w UE 169
4.17. Wspólnotowy Kodeks Celny a systemy karnetów TIR i ATA 175
4.18. Ograniczenia ruchu samochodów ciężarowych w UE 179
4.19. Harmonizacja podatków samochodowych w UE 180
4.20. Ubezpieczenia w transporcie samochodowym UE 185
4.21. Programy wspólnotowe poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego 188
4.22. Umowy drogowe UE z państwami trzecimi 191
4.23. Statystyki transportu samochodowego 192
5. INTEGRACJA POLSKIEGO TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO Z SYSTEMEM UNII EUROPEJSKIEJ 195
5.1. Analiza ekonomiczna sektora samochodowego w Polsce 195
5.2. Przygotowanie polskiego transportu samochodowego do akcesji w latach 1990 + 2003 199
5.3. Drogowe postanowienia załączone do Traktatu Akcesyjnego z Aten 207
5.4. Nowe polskie prawo drogowe z lat 1990 + 2005 210
5.5. Ocena skutków akcesji w polskim transporcie samochodowym 217
5.6. Pomoc finansowa UE w zakresie inwestycji drogowych w Polsce 221
5.7. Sektor samochodowy i motoryzacja w polskiej polityce transportowej 224
ZAKOŃCZENIE 229
LITERATURA 231
RECENZJAPolska Gazeta Transportowa nr 3/2006SYNTEZA RÓŻNYCH INFORMACJI Literatura na temat transportu samochodowego, zwłaszcza w Unii Europejskiej, jest dość skromna i pojawienie się każdej pozycji zajmującej się tym sektorem, staje się wydarzeniem, zwłaszcza jeśli jest ona interesująca. Tak jest w wypadku książki „ Sektor samochodowy Unii Europejskiej” autorstwa prof. Jana Burnewicza (Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2005). Autor porusza problematykę obejmującą transport zarobkowy, transport na użytek własny, motoryzację indywidualną, sferę usług motoryzacyjnych i logistykę bazującą na usługach transportu samochodowego. Jak sam twierdzi, jego intencją było dokonanie wyczerpującej syntezy różnych rodzajów informacji pod kątem jasnego i wyczerpującego pokazania głównych problemów, np. takich, jak główne czynniki europejskiej integracji transportu czy ekonomika rozwoju i utrzymania europejskiej sieci drogowej. Są to informacje, które w dość prosty sposób czytelnicy mogą wykorzystać w działalności gospodarczej i w prowadzeniu analiz ekonomicznych.
Jan Burnewicz podzielił swoją publikację na pięć części: sektor samochodowy we współczesnej cywilizacji, analiza roli samochodu w grze rynkowej europejskich podmiotów gospodarczych, analiza ekonomiczna transportu samochodowego Unii Europejskiej, wspólnotowa regulacja transportu samochodowego, integracja polskiego transportu samochodowego z systemem Unii Europejskiej.
